Instalacja elektryczna w domu okiem fachowca

Przy okablowaniu w domowej instalacji elektrycznej używa się najczęściej przewodów płaskich. Są one proste do ułożenia na ścianie oraz można je mocować do ściany na różne sposoby.

Takimi sposobami są m.in.:

• mocowanie przewodu za pomocą blaszki aluminiowej, przytwierdzonej do ściany za pomocą kołka rozporowego;
• mocowanie uchwytami z tworzywa sztucznego;
• układanie przewodów w rurkach PCV;
• klejenie przewodów na ścianie za pomocą kleju szybkoschnącego do ścian;
• klejenie przewodów do ściany za pomocą kleju na gorąco.

U mnie w firmie stosujemy sposób klejenia przewodów na klej na gorąco, choć może wydawać się to zabawne, naprawdę działa. Przewody najlepiej trzymają się ściany na kleju florystycznym.

Układanie przewodów instalacyjnych – na co zwrócić uwagę?

Należy pamiętać o zachowaniu odpowiedniej odległość od krawędzi okien, drzwi, podłogi oraz sufitu. Przykładowo, prawidłowa odległość między sufitem a trasą przewodu elektrycznego wynosi 30 cm.

Bardzo ważną rzeczą podczas układania instalacji elektrycznej są trasy przewodów. Przewody zawsze należy układać w poziomie lub pionie. Nigdy nie po ukosie.

Instalacja elektryczna w łazience

Jeżeli chodzi o instalację elektryczną w łazience, to sprawa wygląda nieco inaczej, gdyż w łazience korzystamy z urządzeń elektrycznych, ale również – z wody, a jak powszechnie wiadomo – prąd i woda to nie jest najlepsze połączenie.

Łazienka dzieli się na 4 strefy zgodnie z normą PN-IEC 60364-7-701:1999. Strefę: 0, 1, 2, 3.

O co chodzi ze strefami w łazience?

Już wyjaśniam:

• Strefa 0 – w tej strefie każdy sprzęt i osprzęt powinien mieć stopień ochrony IPX7. Strefa 0 znajduję się wewnątrz brodzika lub wanny.
• Strefa 1 – każdy sprzęt powinien mieć stopień odporności minimum na poziomie IPX5. Płaszczyzna pozioma w tej strefie powinna przebiegać na odległości 2,25 m od poziomu podłogi. Płaszczyzna pionowa powinna przebiegać wzdłuż zewnętrznej krawędzi wanny lub w odległości 0,60 m od prysznica (0,60 m w sytuacji, gdy nie posiadamy basenu natryskowego).
• Strefa 2 – zainstalowane tam urządzenia powinny mieć stopień ochronny IPX4. Płaszczyzna pionowa przebieg w odległości 0,60 m na zewnątrz od płaszczyzny ograniczającej strefę 1. Płaszczyzna pozioma przebiega na wysokości 2,25 m od poziomu podłogi.
• Strefa 3 – urządzenia znajdujące się w tej strefie powinny mieć stopień ochrony IPX1. Płaszczyzna pozioma przebiega na wysokości 2,25 m od poziomu podłogi. Płaszczyzna pionowa przebiega w odległości 2,40 m na zewnątrz od płaszczyzny ograniczającej strefę 2.

Łazienka jest jednym z tych miejsc, w którym należy zamontować wyłącznik różnicowoprądowy. Określa nam to norma PH-HD 60364-7-710:2010.

Podczas montażu gniazd w łazience, trzeba pamiętać o tym, że bolec uziemiający jest niezbędny – w łazience nie może go zabraknąć.

Liczba kontaktów i obwodów w łazience

Jeżeli chodzi o liczbę kontaktów w łazience, to jest to trudne do sprecyzowania. Kontaktów powinno być tyle, żeby można było zapewnić komfortowe korzystanie z łazienki. Na dobrą sprawę ilość gniazdek w łazience zależy od tego, ile i jaki sprzęt mamy zamiar podłączyć w pomieszczeniu oraz od jego powierzchni.

Ilość obwodów w łazience również jest uzależniona od sprzętu, jaki mamy zamiar używać w łazience. Dwa obwody, które zawsze są pewne w każdym pomieszczeniu, to gniazda i oświetlenie.

Instalacja elektryczna w kuchni

Tutaj należy wszystko rozsądnie przemyśleć, kierować się własnym rozsądkiem oraz popytać o radę wykonawców instalacji. Dlaczego? Gdyż w kuchni znajduje się, jak wszyscy dobrze wiemy, sprzęt AGD umiejscowiony na stałe oraz małe przenośne urządzenia, które są zasilane prądem. Trzeba wszystko rozplanować w taki sposób, aby nie zabrakło nam gniazd. Więc ile powinno być gniazd w kuchni w obecnych czasach w standardowym mieszkaniu, bez żadnych udziwnień?

Liczba kontaktów w kuchni

Moim zdaniem minimum 6. Dlaczego?

Bo 6 gniazd zasila nam podstawowe sprzęty w kuchni, takie jak:

• piekarnik,
• płyta grzewcza,
• zmywarka,
• lodówka,
• kuchenka mikrofalowa,
• okap.

Są to podstawowe gniazda, które w tych czasach są już raczej w standardzie. A reszta już zależy od naszej indywidualnej decyzji.

Należy tutaj wspomnieć o gnieździe dla płyty grzewczej. Jeżeli jest to zwykła płyta gazowa, to w zupełności starczy nam zwykłe gniazdo, które po prostu doprowadzi nam prąd do zapalarki. Jeżeli natomiast mówimy o indukcji i ogólnie o płytach elektrycznych, to konieczne jest doprowadzenie oddzielnego zasilania na osobnym obwodzie, żeby instalacja była w stanie przenosić wysokie obciążenia. Zazwyczaj jest to instalacja dwu- lub trójfazowa.

Oświetlenie w kuchni

A teraz przejdźmy do oświetlenia w kuchni. Czemu wspominam o tym dopiero przy tym pomieszczeniu? Bo oświetlenie w kuchni jest najbardziej zróżnicowane i różnorakie pod kątem stref i rodzaju użytych źródeł światła.

Ogólnie kuchnie pod względem oświetlenia dzielę na dwie strefy:

• strefa robocza (np. blat kuchenny),
• strefa spożywania posiłku.

W jaki sposób oświetlimy te dwie strefy, jakimi barwami światła, halogenami, LED-ami etc.? To zależy już wyłącznie od nas. Ilu ludzi, tyle kombinacji i pomysłów.

Dobrym przykładem oświetlenia roboczego jest oświetlenie mebli. Tzw. oświetlenie szafkowe jest zasilane napięciem bezpiecznym 12 V przetwarzanym przez transformator 230 V. Wszystkie przewody i całą instalację chowa się w zabudowie w listwach maskujących. Włącznik powinien być zlokalizowany w łatwo dostępnym miejscu.

Łącznik oświetlenia w kuchni powinien być zlokalizowany przy drzwiach wejściowych, po stronie klamki, tak aby była nam wygodnie przy wejściu zapalić światło i wygodnie zgasić przy wyjściu. Łącznik wykonuje się na wysokości 1,40 m od podłogi i w odległości 15 cm od drzwi.

Ważne, żeby zadać sobie pytanie: „Czego oczekuję od mojej kuchni?”. Instalacja elektryczna w kuchni powinna być skrojona dla nas na miarę.

Instalacja elektryczna w garażu

Garaż to miejsce na pojazd oraz kącik majsterkowania każdej głowy rodziny. O czym więc należy pamiętać, planując instalacje elektryczną w garażu? W garażu przede wszystkim ze względów bezpieczeństwa powinno stosować się gniazda hermetyczne. Są one bardziej odporne na wilgoć i zabrudzenia. Jeżeli chodzi o wysokość gniazd w garażu, to powinny być na „wygodnej wysokości”, tzn. na wysokości, w której będziemy mieli do nich wygodny dostęp w pozycji roboczej. Warto też w garażu pomyśleć o przynajmniej jednym gnieździe trójfazowym, co w przyszłości pozwoli nam na ewentualne podłączenie urządzenia zasilanego napięciem 400 V.

Ogólnie sprawa z garażem wygląda tak, że sami musimy dostosować instalację do naszych potrzeb. Wskazane jest natomiast zaplanowanie dwóch lamp. Dlaczego dwóch? Już śpieszę z wyjaśnieniem. Otóż pierwsza lampa powinna służyć nam po prostu jako oświetlenie garażu, podczas np. drogi do samochodu. Druga lampa powinna być mocna i powinniśmy umieścić ją w miejscu naszej przestrzeni roboczej. Warto również, tak jak w przypadku gniazdek, stosować hermetyczne oprawy do lamp.

Instalacja elektryczna w sypialni

Sypialnia, nasze miejsce do spania, relaksu i odpoczynku. Jak wykonać w tym pomieszczeniu instalację elektryczną, żeby było nam komfortowo? Otóż w pierwszej kolejności powinniśmy wiedzieć, gdzie będzie znajdowało się łóżko, jak będzie stało, jak długie i szerokie będzie. Na tej podstawie możemy rozplanować sobie gniazda.

Gniazda w sypialni, jak już pewnie zauważyłeś, najczęściej znajdują się obok łóżka, za szafką nocną itd. (aby było nam wygodnie i żebyśmy nie musieli ładować telefonu z drugiego końca pokoju). A skoro o telefonie mowa, to żeby nie bawić się z wtyczkami, możemy w naszej instalacji przygotować miejsce na gniazdo USB. W takim wypadku wystarczy nam tylko kabel USB wpinany do gniazdka i to tyle, nie musimy się dzięki temu bawić z „kostkami ładowania”.

Jeżeli planujemy do naszej sypialni dodać telewizor, a zazwyczaj tak jest, warto rozplanować też na niego miejsce i przygotować w tym miejscu jeszcze parę gniazdek, takich jak:

• zwykłe gniazda 230 V na, np. dekoder, konsole i oczywiście nasz telewizor;
• gniazdo RTV/SAT;
• gniazdo internetowe (LAN).

Oświetlenie sypialni

Sami musimy zaplanować, czy będziemy mieli wszystkie włączniki oświetlenia, chociażby na wejściu do sypialni (np. kinkiety, oświetlenie główne, toaletki, oświetlenie LED). Czy może każdy włącznik osobno w określonym miejscu (np. włącznik kinkietu, umiejscowionego nad łóżkiem, będzie koło łóżka).

Warto również pomyśleć nad wyłącznikiem schodowym, aby np. zapalić światło w sypialni wyłącznikiem znajdującym się przy wejściu, a zgasić wyłącznikiem znajdującym się przy łóżku.

Instalacja elektryczna w salonie

Jeżeli chodzi o salon, to sprawa jest bardzo prosta. Włączniki światła powinny znajdować się w jednym miejscu, najlepiej na wejściu do salonu (po jego stronie), aczkolwiek wszystko wedle uznania. Dobrze jest też zostawić jakieś zapasowe obwody, np. na kinkiet.

Gniazda w salonie

Jeśli chodzi o gniazda, to w salonie na pewno jest telewizor, więc za telewizorem będziemy potrzebowali jakieś gniazda, a jakie? Już mówię:

• gniazdo 230 V na TV;
• gniazdo 230 V na dekoder;
• jedno lub dwa gniazda 230 V na zapas, np. na konsolę,
• gniazdo RTV/SAT;
• gniazdo LAN (opcjonalnie).

I tak wygląda mniej więcej sprawa gniazd za telewizorem. Wiadomo, u każdego może być inaczej i, tak jak już mówiłem wcześniej, przy jednym z pomieszczeń, każdy powinien dopasować instalację do swoich potrzeb.

Resztę gniazd w salonie wybieramy według uznania. Wiadomo, będzie nam potrzebne gniazdo na odkurzacz itd. Ale nawet jak już wszystko mamy zaplanowane, to i tak warto dać jeden kontakt na zapas.

Instalacja elektryczna w domu, to wcale nie tak trudny temat, jak mogłoby się wydawać. Oczywiście musimy pamiętać o prawach, normach i przepisach budowlanych, aczkolwiek trochę teorii i praktyki... i podstawową instalację elektryczną będziemy w stanie wykonać sami. Jednak należy pamiętać, że jakiekolwiek prace związane z elektryką, bez fachowej wiedzy, należy wykonywać pod okiem wykwalifikowanego fachowca lub przynajmniej skonsultować je z nim.